Zakaz cesji wierzytelności

Cesja wierzytelności

 

Cesja (przelew) wierzytelności to mechanizm prawny, który umożliwia zarówno zwykłe przeniesienie roszczeń jednej osoby na drugą, jak i bardziej złożone operacje finansowe służące finansowaniu działalności podmiotów gospodarczych, takie jak umowy o zabezpieczenie finansowe, faktoring i sekurytyzacja.

Podstawą cesji wierzytelności jest przeniesienie przez wierzyciela na inny podmiot swoich roszczeń wobec dłużnika. Kwestia ta jest przedmiotem ustaleń zarówno na poziomie światowym, jak i wspólnotowym w ramach UE, gdyż wraz ze wzrostem wzajemnych powiązań w ramach wspólnego rynku, przelew wierzytelności często obejmuje element transgraniczny, a więc jego sprawny przebieg bezpośrednio zależy od obowiązujących przepisów prawa.

Zakaz cesji wierzytelności

 

Dla efektywnego wykorzystania tego instrumentu kluczowa jest pewność przepisów mających zastosowanie w odniesieniu do różnych transakcji gospodarczych. Większa stabilność i transparentność prawa skutkuje większą dostępnością kapitału i kredytów w transakcjach międzynarodowych oraz niższym kosztem dostępu do kapitału – co jest szczególnie ważne dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), natomiast w perspektywie długofalowej ułatwia transgraniczny przepływ towarów, usług i kapitału.

 

W obecnym stanie prawnym w Polsce, cesja wierzytelności może odbywać się bez ograniczeń, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W przypadku zastrzeżenia umownego stosowana jest tutaj zasada spotykana w szeregu krajów, że stosunki między dłużnikiem a wierzycielem regulowane są w umowie, co stanowi kompromis pomiędzy różnymi rozwiązaniami systemowymi zapewniając swobodę stosunków gospodarczych. Szczególne przypadki ewentualnych nadużyć w stosowaniu tego instrumentu powinny być rozwiązywane na zasadzie regulacji odrębnych nie zaś na podstawie zasady horyzontalnej która z perspektywy ekonomicznej jest szkodliwa dla gospodarki.

System prawny gwarantujący co do zasady możliwość cesji wierzytelności w warunkach gospodarki polskiej pozwala na:

  • na poziomie makro przyspieszenie obrotu pieniądza w gospodarce (tym samym podnosząc efektywność jego wykorzystania) oraz wzrost liczby cyklów gospodarczych w przedsiębiorstwie (większy przychód, dochód, zyski firm), co w skali całej gospodarki oznacza większe PKB oraz dochody budżetowe państwa
  • stworzenie warunków do szybszego rozwoju rynku profesjonalnych usług finansowych związanych z obrotem wierzytelnościami (ograniczając np. duże sieci handlowe, które stosując zakaz cesji, oferują swoim dostawcom własne programy finansowania),
  • systemowe wzmocnienie asymetrycznej pozycji małych firm w stosunku do dużych klientów, narzucających ograniczenia w obrocie/cesji wierzytelności,
  • łatwiejszą egzekucję wierzytelności w gospodarce, ze względu na wyspecjalizowanie firm sekurytyzacyjnych oraz możliwość faktoringowania wierzytelności co pozwala na regulowanie własnych zobowiązań wobec skarbu państwa oraz dostawców
  • ograniczenie skali upadłości szczególnie firm z sektora MŚP spowodowanej utratą płynności
  • wykorzystanie potencjału rozwojowego polskich firm szczególnie w zakresie internacjonalizacji (brak gotówki ogranicza rozwój firm) oraz wzmocnienie ich pozycji konkurencyjnej.

 

Polska jako kraj post-transformacyjny ciągle ma duży potencjał rozwojowy, który jest ograniczany między innymi barierami w rozwoju instrumentów finansowych między innymi takich jak opierający się na cesji wierzytelności faktoring. Staje się ważny szczególnie w sytuacji rozwoju kontaktów handlowych poza UE, gdzie polskie firmy potrzebują wsparcia finansowego w zabezpieczaniu swoich interesów. Przy tak dobrej koniunkturze gospodarczej jaką mamy obecnie nie wskazane byłoby włączanie „hamowania” w postaci zakazu cesji wierzytelności, szczególnie że polskie firmy mają relatywnie małe zasoby własne oraz dość utrudniony dostęp do finansowania mało elastycznym kredytem bankowym. Na poziomie krajowym grozi to spadkiem produkcji i konsumpcji szczególnie w sektorze B2B który to sektor jest też w dużej mierze odpowiedzialny za poziom inwestycji wewnętrznych; zaś na poziomie międzynarodowym ogranicza konkurencyjność naszych firm wobec rywalizujących podmiotów zewnętrznych na szeroką skalę korzystających z tej formy „ubezpieczania” transakcji. Wydaje się więc, że cesja wierzytelności w przeważającej mierze sprzyja swobodzie obrotu gospodarczego stanowiąc doskonałe uzupełnienie zestawu regulacji chroniących krajowe podmioty gospodarcze oraz stwarzających im warunki do innowacyjnego rozwoju.

Zakaz cesji

SIEDZIBA

ul. Solec 81b, lok. A-51
00-382 Warszawa

BIURO LUBLIN

ul. Lubartowska 74 A
20-094 Lublin

KONTAKT

email: pzf@faktoring.pl
telefon: +48 667 672 118