Zatory płatnicze
Zatory płatnicze można zdefiniować jako nieterminowe wywią- zywanie się z odroczonych płatności. Dodatkowo w obrocie gospodarczym występuje też inne zjawisko o bardzo zbliżonych w praktyce skutkach. Jest nim stosowanie zbyt długich, często nieracjonalnych terminów płatności za dostarczone towary i usługi. Brak terminowej zapłaty za towary lub usługi, jak również długie oczekiwanie na nią, generuje szereg negatywnych konsekwencji.
Zjawiska te nie są wyłącznie polską specyfiką, występują w więk- szości gospodarek z różną intensywnością. Kluczowa w analizie wpływu zatorów płatniczych na gospodarkę jest jednak nie tyle skala tego zjawiska, co przede wszystkim skutki bezpośrednie dla przedsiębiorców, które negatywnie oddziałują na całą gospodarkę.
Najważniejsze negatywne skutki występowania zjawiska zatorów płatniczych są następujące:
- Brak możliwości regulowania przez wierzycieli własnych należności, co prowadzić może do narastania zjawiska zatorów płatniczych – kolejne przedsiębiorstwa w łańcuchu dostaw nie otrzymują należności za dostarczone towary lub wykonane usługi.
- Ponoszenie dodatkowych (ponad konieczne) kosztów prowadzenia działalności związanych z przeterminowanymi należnościami – firmy płacą za uzyskanie alternatywnego źródła pieniądza oraz za obsługę przeterminowanych należ- ności, w tym wdrożenie procedur ograniczania ryzyka współ- pracy z nierzetelnym kontrahentem.
- Osłabienie inwestycji oraz wprowadzania na rynek nowych produktów, co w konsekwencji hamuje rozwój przedsię- biorstw (wzrost); wynika to z faktu, że inwestycje charakte- ryzują się dużą elastycznością, czyli możliwością odłożenia ich w czasie w przypadku problemów z kapitałem.
- W kontekście międzynarodowych relacji handlowych regu- larne opóźnienia w płatnościach rodzą ryzyka reputacyjne
i mogą zniechęcać firmy zagraniczne do kontaktów bizneso- wych z polskimi przedsiębiorcami.